Gecikme Kuramı.
Gecikme Kuramı.
(Felsefe Sözlüğü) :
İnsanlaşmanın nedeninin türsel geçikmede bulan Bolk'un kuramı... Hollandalı anatom Louis Bolk'a göre insanlaşma, başka hayvan türlerine göre, insan gelişmesindeki gecikme (Fr. Retardation)nın ürünüdür. alman insanbilimcisi Arnold Gehlen'in de katıldığı bu bu kurama göre insana öz nitelikler hep bu gecikme'nin sonucudurlar. Hayvan doğduktan birkaç gün ya da birkaç hafta sonra yürür, insan ancak bir yıl sonra yürümeye başlar. Hayvanın büyümesi birkaç gün ya da birkaç yılda biter, insanın büyümesi on dokuz yıl sürer. Üretme yeteneği hayvanda birkaç ay ya da birkaç yılda, insanda on beşinci yılda başlar. Hayvanlar tüylü doğarlar, insanlar on beş yıl sonra tüylenirler. Daha pek çok özelliklerde de görüleceği gibi insan, hayvanlarar göre, pek uzun yıllar doğuş sırasındaki durumunda (embriyonal durum) kalır. Bu gecikme, sonunda-insanın kılsızlığında da görüleceği gibi-büsbütünyok olmaya varacak olan (Fr. Elimination) bir organ gerilemesini ve güçsüzlüğünü doğurur. Her hayvan çevresine uyar, insan bu güçsüzlüğünden ötürü ceveresine uyumaz. Bolk'a göre insansal yeti olan us, bu güçsüzlüğü gidermek ve dengelemek için gelişmiştir. Çünkü, güçsüzlüğünden ötürü çevresine kendisine uydurmak zorunda kalmıştır. Hayvandaki çevreye uyma yeteneği, insanda çevreyi uydurma yetisine dönüşmüştür ki bu da insansal us'la gerçekleşir. Profesör Bolk'a göre bu geçikme, bir iç engellenme yüzündendir. insanı,doğal gelişmeden, iç guddelerin ürünü olan hormonlar engelliyor. İnsan vücudundaki engelleyici hormonların çoğalması, beynin büyümesiyle bağıntılıdır. Bolk'a göre insan bu yüzden zekileşmiştir. Maymun, soğuğa karşı kıllanarak yaşar, kıllanamayan insansa maymunun derisini yüzüp sırtına geçirerek yaşar. Bu yüzdendir ki dağ hayvanı dağda, ova hayvanı ovada, deniz hayvanı denizde, sıcak hava hayvanı sıcakta, soğuk hava hayvanı soğukta yaşayabildiği halde insan bütün koşullarda ve her yerde yaşamaktedir. bkz. İnsanbilim.